به تاجر آنلاین تبدیل شو؛ آشنایی با مفاهیم و فرصت‌های تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک چیست؟

تجارت الکترونیک به خرید و فروش کالاها و خدمات، انتقال وجوه یا داده‌ها از طریق شبکه‌های الکترونیکی و اصولاً اینترنت اطلاق می‌شود. در این نوع تجارت، مبادلات تجاری میان شرکت به شرکت (B2B)، شرکت به مصرف‌کننده (B2C)، مصرف‌کننده به مصرف‌کننده (C2C) یا مصرف‌کننده به شرکت (C2B) صورت می‌گیرد.

اصطلاحات “تجارت الکترونیک” و “تجارت اینترنتی” اغلب به جای یکدیگر استفاده می‌شوند. همچنین، اصطلاح “e-tail” نیز به صورت متداول برای اشاره به فروش خرده‌فروشی آنلاین استفاده می‌شود.

در دو دهه گذشته، استفاده گسترده از پلتفرم‌های تجارت الکترونیک مانند آمازون و eBay باعث رشد قابل توجهی در فروش خرده‌فروشی آنلاین شده است. آمارها نشان می‌دهد که در سال 2011، تجارت الکترونیک حدود 5 درصد از کل فروش خرده‌فروشی را تشکیل می‌داده است. این رشد به بیش از 16 درصد افزایش یافته است و تجارت الکترونیک نقش مهمی در فروش خرده‌فروشی دارد.

آشنایی با تجارت الکترونیک

تجارت الکترونیک، یک فرآیند است که در آن محصولات و خدمات به صورت آنلاین خریداری، فروخته یا مبادله می‌شوند. این فرآیند شامل یک یا چند طرفه است و تبادل داده یا ارز برای انجام تراکنش را فراهم می‌کند. تجارت الکترونیک به عنوان بخشی از صنعت کسب و کار الکترونیکی شناخته می‌شود و تمام فعالیت‌های مرتبط با ایجاد و مدیریت یک شرکت آنلاین را شامل می‌شود.

تجارت الکترونیک به کسب‌وکارها، به خصوص کسب‌وکارهای کوچک که دسترسی محدودی دارند، کمک کرده است تا با ارائه کانال‌های توزیع آنلاین ارزانتر و کارآمدتر، به بازار و مشتریان بیشتری دسترسی داشته باشند. به عنوان مثال، شرکت Target (TGT) فروشگاه آنلاینی راه اندازی کرد که به مشتریان امکان می‌دهد تمامی نیازهای خود را از لباس و قهوه ساز تا خمیر دندان و اکشن فیگورها را به صورت مستقیم از خانه خریداری کنند. ارائه کالا و خدمات در قالب تجارت الکترونیک نیازمند تحقیقات فراوان در مورد محصولات و خدمات مورد نیاز، بازار، مخاطبان، رقبا و هزینه‌های مربوطه است.

برای شروع یک فعالیت تجارت الکترونیک، نیاز است ابتدا یک نام برای کسب‌وکار خود انتخاب و سپس یک ساختار قانونی مانند یک شرکت راه‌اندازی کنید. در ادامه، می‌توانید یک وب‌سایت تجارت الکترونیک با درگاه پرداخت ایجاد کنید

تاریخچه تجارت الکترونیک

بله، صحیح است که تجارت الکترونیک در دنیای امروز وجود دارد و بسیاری از ما در زندگی روزمره خود از خریدهای آنلاین بهره می‌بریم. اما همچنین درست است که تاریخچه‌ای برای تجارت الکترونیک قبل از ظهور اینترنت وجود دارد.

تجارت الکترونیک در حقیقت به دهه ۱۹۶۰ برمی‌گردد، زمانی که شرکت‌ها از سیستم تبادل الکترونیکی داده‌ها (Electronic Data Interchange) برای تسهیل انتقال اسناد و اطلاعات استفاده می‌کردند. اولین تجربه معامله در تجارت الکترونیک در سال ۱۹۹۴ رخ داد، که شامل فروش یک سی‌دی بین دوستان از طریق یک وب‌سایت خرده‌فروشی آنلاین به نام NetMarket بود.

از آن زمان به بعد، صنعت تجارت الکترونیک تحولات زیادی را تجربه کرده است که به تغییرات گسترده‌ای منجر شده است. خرده‌فروشان سنتی مجبور شدند از فناوری جدید استفاده کنند تا بتوانند رقابت کنند، و شرکت‌هایی همچون علی‌بابا، آمازون، eBay و Etsy به نام‌های معروفی تبدیل شدند. این شرکت‌ها با ایجاد بازارهای آنلاین برای کالاها و خدمات، به مشتریان امکان دسترسی آسانتر به محصولات فراهم کردند.

فناوری جدید همچنان خرید آنلاین را برای افراد ساده‌تر می‌کند. مردم می‌توانند از طریق تلفن‌های هوشمند و سایر دستگاه‌ها و با دانلود برنامه‌های مربوطه با فروشگاه‌ها ارتباط برقرار کنند. معرفی سرویس‌های حمل و نقل رایگان نیز، که هزینه‌ها را برای مشتریان کاهش می‌دهد، به افزایش محبوبیت صنعت تجارت الکترونیک کمک کرده است.

وب سایت تجارت الکترونیک چیست؟

وب سایت تجارت الکترونیک به عنوان یک ویترین آنلاین برای فروش محصولات عمل می‌کند و بین خریدار و فروشنده معاملات را تسهیل می‌کند. این فضای مجازی به مشتریان اجازه می‌دهد محصولات را مشاهده و انتخاب کنند. وب سایت تجارت الکترونیک می‌تواند به عنوان قفسه محصولات، کارکنان فروش و صندوق فروش برای کسب و کار آنلاین عمل کند.

کسب و کارها می‌توانند در یک فروشگاه آنلاین مشابه آمازون یا در سایت تجاری خود با دامنه اختصاصی فعالیت کنند. همچنین، می‌توانند از رویکرد چندکاناله استفاده کنند و همه این روش‌ها را برای فروش محصولات خود به کار ببرند.تجارت الکترونیک چگونه کار می کند؟

تجارت الکترونیک با اتصال خریداران و فروشندگان با استفاده از کانال های الکترونیکی مختلف کار می کند. به عنوان مثال، شما به یک کانال مانند وب سایت یا رسانه های اجتماعی نیاز دارید تا مشتریان بتوانند محصولات و خدماتی را برای خرید پیدا کنند. سپس یک پردازشگر پرداخت امکان مبادله کالا یا خدمات را فراهم می کند. هنگامی که تراکنش موفق شد، مشتری یک ایمیل یا پیامک تأیید و یک رسید قابل چاپ دریافت می کند.

اگر معامله برای کالا باشد، فروشنده اقلام را ارسال می کند و شماره پیگیری را از طریق ایمیل یا پیامک برای مشتری ارسال می کند. اگر تراکنش برای یک سرویس باشد، ارائه‌دهنده خدمات می‌تواند برای برنامه‌ریزی و تکمیل سرویس تماس بگیرد.

انواع تجارت الکترونیک

کسب و کاها می‌توانند بسته به نوع کالاها، خدمات و سازمانشان، از راه‌های مختلفی استفاده کنند. در زیر چندین مدل کسب و کار محبوب آورده شده است:

تجارت به مصرف کننده (B2C):

شرکت‌های تجارت الکترونیک B2C مستقیماً محصولات را به کاربران نهایی می‌فروشند. آنها بجای توزیع کالاها از طریق واسطه، معاملات را مستقیماً با مصرف کننده انجام می‌دهند.

تجارت به کسب و کار (B2B):

شرکت‌های تجارت الکترونیک B2B نیز می‌توانند مستقیماً به کسب و کارها کالاها را عرضه کنند. اما در این حالت، مشتریان آنها شرکت‌ها و سازمان‌های دیگری هستند. معاملات B2B معمولاً شامل حجم بزرگتر، مشخصات دقیق‌تر و زمان بیشتری است. این نوع مدل کسب و کار در صنایعی که خریدها به صورت تکراری صورت می‌گیرد، بسیار رایج است.

تجارت به دولت (B2G):

بعضی شرکت‌ها به عنوان پیمانکاران دولتی در ارائه کالاها و خدمات به آژانس‌ها و ادارات دولتی ویژگی‌های خاصی دارند. در این حالت، کسب و کار محصولاتی را تولید و به یک واحد دولتی عرضه می‌کند. رای تأمین نیازهای دولتی، این شرکت‌ها باید معیارها و استانداردهای خاصی را رعایت کنند و ممکن است در فرآیندهای مناقصه شرکت کنند.

مصرف کننده به مصرف کننده (C2C):

شرکت‌های تجارت الکترونیک C2C، که معمولاً به عنوان پلتفرم‌های تجارتی آنلاین عمل می‌کنند، به مصرف کنندگان امکان می‌دهند تا محصولات خود را فهرست کنند و به سایر مصرف کنندگان بفروشند. این پلتفرم‌ها می‌توانند به شکل حراجی (مانند eBay) یا بستری برای بحث و تبادل اطلاعات درباره محصولات یا خدمات (مانند Craigslist) عمل کنند. در این مدل، مصرف کنندگان بدون نیاز به شرکت‌ها می‌توانند خرید کنند و فروش کنند.

مشتری به کسب و کار (C2B):

پلتفرم‌های مدرن به مصرف کنندگان این امکان را می‌دهند که راحت‌تر با شرکت‌ها در ارتباط باشند و خدمات خود را به‌ویژه در قراردادهای کوتاه‌مدت، کنسرت‌ها یا فرصت‌های شغلی آزاد ارائه دهند. به عنوان مثال، پلتفرم‌هایی مانند Upwork به مصرف کنندگان امکان می‌دهند تا تقاضای مناقصه کنند یا با شرکت‌هایی که نیاز به انجام کارهای خاصی دارند، تعامل کنند. این پلتفرم‌ها به مصرف کنندگان قدرت بیشتری در تعیین قیمت، زمانبندی و تقاضاهای شغلی می‌دهند.

مشتری به دولت (C2G):

کمتر از رابطه‌های تجارت الکترونیک سنتی، مصرف کنندگان امکان مشارکت با ادارات، آژانس‌ها یا دولت‌ها را دارند. این نوع مشارکت‌ها معمولاً مبادله خدمات نیستند، بلکه معامله تعهد است. به عنوان مثال، ارسال اظهارنامه مالیاتی فدرال به سازمان خدمات درآمد داخلی (IRS) یا پرداخت شهریه آنلاین به دانشگاه به عنوان معاملات تجارت الکترونیکی C2G محسوب می‌شوند.

برنامه های کاربردی تجارت الکترونیک

بسیاری از اپلیکیشن‌های تجارت الکترونیک خرده‌فروشی از روش‌های بازاریابی آنلاین برای تشویق مشتریان به استفاده از این پلتفرم‌ها استفاده می‌کنند. این روش‌ها شامل ایمیل‌ها، کاتالوگ‌های آنلاین و سبد خرید، تبادل الکترونیکی داده‌ها (EDI)، پروتکل انتقال فایل، خدمات وب و برنامه‌های کاربردی تلفن همراه هستند.

این رویکردها در فعالیت‌های B2C و B2B و همچنین در انواع دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرند. به عنوان مثال، شامل ارسال ایمیل‌های تبلیغاتی و خبرنامه‌های الکترونیکی به مشترکین و ارسال پیامک به دستگاه‌های تلفن همراه می‌شود. ارسال ایمیل‌ها و متن‌های ناخواسته به طور کلی به عنوان هرزنامه شناخته می‌شوند. در حال حاضر، شرکت‌ها از ابزارهایی مانند کوپن‌های دیجیتال، بازاریابی رسانه‌های اجتماعی و تبلیغات هدفمند استفاده می‌کنند تا مشتریان را به صورت آنلاین جذب کنند.

یکی از حوزه‌های مهم در شرکت‌های تجارت الکترونیک، امنیت است. توسعه‌دهندگان و مدیران باید در هنگام توسعه سیستم‌ها و برنامه‌های تجارت الکترونیک، حریم خصوصی و امنیت داده‌های مصرف‌کننده، الزامات مربوط به حاکمیت داده، قوانین حفاظت از حریم خصوصی اطلاعات شخصی و پروتکل‌های حفاظت از اطلاعات را مدنظر قرار دهند. برخی از ویژگی‌های امنیتی در طراحی برنامه‌ها اضافه می‌شوند و برخی دیگر باید به طور مداوم بروزرسانی شوند تا به تهدیدات در حال تحول و آسیب‌پذیری‌های جدید پاسخ دهند.

پلتفرم‌ها و فروشندگان تجارت الکترونیک

پلتفرم تجارت الکترونیک ابزاری است که برای مدیریت تجارت الکترونیکی استفاده می‌شود. انواع پلتفرم‌های تجارت الکترونیک از نظر اندازه متنوع هستند و شامل مواردی برای مشاغل کوچک تا شرکت‌های بزرگ می‌شوند. این پلتفرم‌های تجارت الکترونیک شامل بازارهای آنلاین مانند آمازون و eBay هستند که با سادگی نیاز به ثبت‌نام برای حساب‌های کاربری دارند و نیاز به توسعه IT کمتری دارند.

یکی دیگر از مدل‌های پلتفرم تجارت الکترونیکی، SaaS است که در آن صاحبان فروشگاه از یک سرویس میزبانی ابری استفاده می‌کنند. در این رویکرد، صاحبان فروشگاه فضایی را در یک سرویس میزبان ابری اجاره می‌کنند و نیازی به توسعه داخلی یا زیرساخت داخلی ندارند. پلتفرم‌های تجارت الکترونیک دیگر شامل پلتفرم‌های منبع باز هستند که نیاز به محیط میزبانی (ابری یا در محل) یا پیاده‌سازی و نگهداری دستی کامل دارند.

چند نمونه از پلتفرم‌های بازار تجارت الکترونیک شامل موارد زیر است:

– علی بابا

– آمازون

– جویدنی

– eBay

– Etsy

– Wayfair

فروشندگانی که خدمات پلتفرم تجارت الکترونیک را برای مشتریانی که میزبان سایت‌های فروشگاه آنلاین خود هستند، ارائه می‌دهند، شامل موارد زیر هستند:

– تجارت بزرگ

– اکوید

– مجنتو

– Oracle NetSuite Commerce

– Salesforce Commerce Cloud (گزینه‌های B2B و B2C)

– Shopify

– فضای مربعی

– ووکامرس